Đã gọi là truyền thông thì ắt phải viết. Nhưng viết không phải là việc đơn giản. Anh em TTNB lại xuất phát từ nhiều vị trí khác nhau, và không nhiều người may mắn được “đi lên” từ đúng chuyên ngành viết lách hay báo chí. Bài viết lần này, Hiếu sẽ hướng dẫn anh em cách lên 1 sườn bài, hay còn gọi là dàn ý sao cho gãy gọn và thuyết phục. Với nghề TTNB, Hiếu quan niệm, bài viết tốt phải vừa đủ ý và dễ viết cho người thực hiện, đồng thời cũng phải dễ tiêu và hấp dẫn với người đọc.
Mọi khó khăn đa số đến từ bước đầu tiên - viết cái gì, và sau đó là triển khai những ý đó như thế nào --> Tất cả đều bắt đầu từ việc có một cấu trúc sườn bài vững chắc. Khi đã nắm được những cấu trúc căn bản này rồi, cảnh tần ngần trước bàn phím mà không biết viết gì sẽ dần dần trôi vào dĩ vãng, ngay cả với những tay viết không chuyên.
Hãy bắt đầu với 1 đầu bài cụ thể. Đầu bài này sẽ đi theo ta trong suốt cả 6 chương của bài viết này. Mỗi phần đều có lời giải chi tiết dựa trên những ví dụ hết sức thiết thực.
***
Hãy viết về chủ đề “Từ quý II/2018, tổng công ty ICC ban hành chính sách lương thưởng mới”.
***
Mặc dù đây là tin rất nóng bỏng và liên quan tới quyền lợi sát sườn của anh em CBNV, nhưng thông tin thì lại khá nghèo nàn và khó để viết cho hay, cho hút được. Thậm chí, sếp còn bắt chúng ta viết hẳn 5-6 kì truyền thông liên tiếp, để anh em ngấm hẳn các chính sách mới này. Khoai quá phải không?
Đúng là không hề dễ, nhưng nếu có phương pháp, khoai nào cũng có thể luộc được. Hãy nhìn vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, tham khảo từng ảnh để đọc chi tiết hơn nhé. Trong mỗi bài còn có gợi ý về tít bài tương ứng (nghệ thuật giật tít Hiếu sẽ hướng dẫn ở một post khác, đừng vội, hehe)
1. Ngắn hạn - Dài hạn
Đây là cách tiếp cận khá phổ biến. Ngoài việc đăng lại chính sách (mà có thể rất dài và khó hiểu này), bạn hãy diễn giải lại chính sách theo những cách dễ dàng hơn với người đọc.
Cách dễ nhất là đặt vấn đề theo hướng: Chính sách sẽ có ảnh hưởng ngắn hạn và dài hạn như thế nào? Biểu hiện của những ảnh hưởng đó ra sao? Bạn có thể làm gì để trong tình hình này? Nếu chưa rõ thì bạn có thể hỏi ai để làm rõ hơn. Thông tin này cũng thuộc dạng “nhạy cảm”, nên khác với tin bài báo chí truyền thống phải hoàn toàn khách quan, ở đây, bạn có quyền đưa ra những dự đoán, nhận xét, gợi ý để định hướng người đọc.
Ví dụ: Tít - Chính sách lương thưởng theo KPI giúp CBNV hạn chế thời gian làm thêm giờ.
+ Ý 1: Khi mới ban hành, không tránh khỏi bỡ ngỡ của CBNV trong việc ước lượng lương thưởng của mình trong mỗi tháng. Một vài CBNV có thể sụt giảm lương thưởng không mong muốn
+ Ý 2: Về lâu dài, bộ máy đi vào hoạt động ổn định, CBNV sẽ sắp xếp được thời gian làm việc hợp lý mà vẫn đạt hiệu suất cao. Lương không những không bị sụt giảm, mà còn có thưởng thành tích cao, trong khi lại có nhiều thời gian cho gia đình hơn
2. Quá khứ - Hiện tại - Tương lai
Đây là một biến thể của hướng tiếp cận ngắn hạn - dài hạn, nhưng ở một phiên bản cụ thể hơn. Bài viết dạng này xâu chuỗi các thông tin để cung cấp cho người đọc một cái nhìn tổng thể. Lương thưởng trước đây ra sao, có ưu điểm gì, bất cập gì? Hiện tại, tại sao phải thay đổi? Tương lai CBNV có bị giảm lương thưởng không? Ưu điểm của chính sách mới về lâu về dài như thế nào?
VD: Tít – 2018 - Chính sách lương thưởng cạnh tranh, hứa hẹn tăng trưởng vượt trội.
+ Ý 1: Năm 2013, lần điều chỉnh lương gần nhất của ICC đã mang lại những tác động tích cực. CBNV có sự gắn kết cao độ, cùng xây dựng ICC lớn mạnh ...
+ Ý 2: Sau 5 năm triển khai, song hành với sự phát triển của tổng công ty ICC, nhân sự đã tăng từ 100 người lên tới 650 người. Riêng năm 2018, chúng ta đã đón nhận thêm 270 thành viên mới, chiếm tới gần 30% tổng nhân sự toàn công ty. Việc xây dựng cơ chế lương thưởng mới cạnh tranh hơn là yêu cầu bắt buộc
+ Ý 3: Trong tương lai, chính sách lương thưởng theo thành tích hứa hẹn sẽ mang tới sự cạnh tranh trong bối cảnh tổng công ty liên tục phát triển nhanh và mạnh. Lôi kéo người mới, đồng thời giữ chân nhân tài cũ là điều thiết thực, cần phải triển khai và đồng bộ hóa trên diện rộng…
3. Xu hướng tăng - giảm
Con người luôn nhạy cảm với các con số. Một vài thống kê cụ thể, thậm chí nếu được đồ thị hóa, sẽ mang lại những cảm xúc rất mạnh mẽ cho người đọc.
Sự tương quan giữa các yếu tố khác nhau là rất cần được lưu tâm và làm rõ. Cách mô tả đơn giản nhất là tăng – giảm. Cho dù không phải lúc nào sự phát triển của yếu tố này cũng tỉ lệ nghịch với sự đi lên của yếu tố khác, nhưng đặt bối cảnh chung trong một sự liên hệ tuyến tính sẽ giúp người đọc có cái nhìn tổng quát rất nhanh chóng.
VD: Tít - Năng suất tăng, liệu lương có giảm? Chính sách mới 2018 với những điều cần lưu ý.
+ Ý 1: Từ 2013-2018, doanh thu và lợi nhuận của ICC tăng lũy tiến (đi kèm biểu đồ cột doanh thu). Song song, ngân sách dành cho quỹ lương từ 2013 – 2018 cũng đã tăng 8,3 lần (đi kèm biểu đồ cột quỹ lương). Tính trung bình, thu nhập bình quân của mỗi nhân viên ICC đã được tăng tới 1,87 lần chỉ trong 5 năm qua.
+ Ý 2: Chính sách mới, xiết chặt lương cơ bản cũng như các điều kiện và thời hạn xét tăng lương đã được quy chuẩn hóa lại rõ ràng hơn. Tuy vậy, việc bổ sung chế độ lương kinh doanh và thưởng incentive minh bạch sẽ làm tăng khả năng tạo thu nhập cho CBNV nỗ lực trong dài hạn
4. Nguyên nhân - Kết quả
Đây là cách tiếp cận phổ biến nhất. Con người luôn tìm kiếm mối quan hệ này. Nguyên nhân của việc thay đổi này là gì? Yếu tố nào đã ảnh hưởng tới thành tích/ sự kiện được đưa tin? Kết quả này sẽ ảnh hưởng gì tiếp theo đây?
VD: Tít - Tại sao chính sách lương thưởng 2018 là bước nhảy tích cực của ICC trong giai đoạn kinh doanh 2016-2020?
Ý 1: BĐH ra chính sách mới vì muốn giữ chân cán bộ chủ chốt, đồng thời thu hút nhiều nhân tài hơn.
Ý 2: Chính sách mới có những ưu việt rõ rệt trong mối tương quan thành tích – thu nhập, tạo sự tin tưởng của CBNV với ICC. Đây là tiền đề quan trọng, đảm bảo đội ngũ nhân sự chất lượng cao vững chắc, sẵn sàng cho bước nhảy lớn năm 2020, khi ICC quyết định tăng gấp 5 lần số vốn điều lệ, trở thành công ty TTNB số một Việt Nam..
5. Phân tích các khía cạnh
Chủ đề được viết có thể là những mảnh ghép rời rạc dù vẫn nằm trong bức tranh tổng thể. Hãy đề cập đến những mảnh ghép đấy một cách khéo léo, nằm trong sự so sánh có chủ đích để làm rõ bức tranh toàn cảnh ấy cho người đọc
VD: Tít – Chính sách lương thưởng 2018 có gì khác so với thị trường?
Ý 1: Chính sách mới hướng tới mối tương quan thành tích – thu nhập. Đây là công ty TTNB đầu tiên ở VN theo đuổi chính sách này. Đây cũng chính là chủ trương xuyên suốt của ICC – mọi nỗ lực luôn được tưởng thưởng xứng đáng
Ý 2: Chính sách mới có thể gây ảnh hưởng tới thu nhập tức thời của những vị trí hiện tại chưa được tối ưu hóa năng suất, nhưng về lâu dài sẽ đẩy mạnh mặt hiệu suất và thu nhập chung của cả doanh nghiệp. Đây cũng là trách nhiệm của các quản lý cấp cơ sở trong việc đảm bảo phân công công việc hiệu quả nhất, tránh phân hóa quá mạnh trong lương thưởng cán bộ dưới quyền.
Ý 3: Chính sách làm tăng mặt bằng thu nhập chung của công ty lên 1,2 lần so với năm 2017
Ý 4: Chính sách mới kì vọng làm giảm chỉ số turnover rate xuống còn 2,5% so với 6,5% của giai đoạn 2013-2016
Ý 5: Kết luận --> Đây là chính sách cần thiết, đảm bảo đội ngũ nhân sự vững chắc, là cơ sở để ICC phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn 2018-2023, sẵn sàng cho bước việc lên sàn chứng khoán vào năm 2025
6. Định nghĩa
Những chủ đề phức tạp cần được làm rõ từ những khái niệm đơn giản nhất. Bài viết định nghĩa sẽ cung cấp cho người đọc một lượng thông tin lớn. Trong bài bạn sẽ giải thích các thuật ngữ, các số liệu có ý nghĩa đặc biệt. Đừng ngại viết dài, bạn có thể ngắt ra làm nhiều kì. Với chủ đề có lợi ích sát sườn như lương thưởng, CBNV sẵn sàng đọc kĩ đến từng dấu chấm dấu phẩy, miễn là bạn viết đúng.
VD: Tít - 5 thuật ngữ và chỉ tiêu mới và ảnh hưởng của nó đến cách tính thưởng cuối năm 2018.
Ý 1: KPI là gì?
Ý 2: Incentive là gì? Cách tính incentive ở từng bộ phận khác nhau
Ý 3: Chỉ số FTR (first time right) là gì và tại sao FTR lại quan trọng đến thế?
Ý 4: SLA là gì, và tại sao ta cần cam kết SLA?
Ý 5: Annual leave là gì? Hướng dẫn cách tính annual leave với từng cấp bậc.
Đừng quên kết luận. Với 1 bài nhiều thông số như vậy, chỉ cần một câu đơn giản thôi. Cài cắm thêm chỉ dẫn tới những nơi mà CBNV có thể tìm đọc thêm thông tin
VD: “Hi vọng các bạn đã hiểu rõ 5 thuật ngữ hoàn toàn mới này. Hãy liên hệ cán bộ nhân sự gần bạn nhất nếu có phần nào chưa rõ, hoặc tham dự workshop “Chính sách nhân sự 2018” tại phòng họp Fansipan vào thứ 2 tới để cùng trao đổi với Ban điều hành nhé.
.jpg)
